YAYINLAR

Bakü-Ceyhan Boru Hattı Ortaasya ve Kafkasya'da Bitmeyen Oyun

Bakü-Ceyhan Projesi, 20. Yüzyılın son 10 yıllık diliminde ve SSCB'nin dağılmasının ardından, Türkiye kamuoyunu en fazla işgal eden konuların başında gelmektedir. Son 4 yılda, yanılmıyorsak 7 ayrı koalisyon hükümeti gören ülkemizde, siyasi prim peşinde koşan kimi siyasilerin ve gerek bu siyasilerin yönlendirmesiyle ve gerekse bilimsellikten ve gerçeklerden uzak değerlendirmeleri ile "bir kısım medya"nın, bu ve benzeri projelere yönelik yorumları, kamuoyunu ne yazık ki yanlış yönlendirebilmektedir.

Oysa, diğer birçok önemli konuda olduğu gibi; Türkiye kamuoyu, Bakü-Ceyhan konusunda da "duygusal" ya da "politik"değil bilimsel değerlendirmeleri fazlasıyla haketmektedir.

Uluslarası "petrol oyunu", çok güçlü oyuncuların oynadığı, çok boyutlu ve sanıldığından çok daha karmaşık bir "bitmeyen oyun"dur. Dünya ve Türkiye enerji gereksiniminin yaklaşık % 50'sini, 2000'li yıllarda da önemli bir süreçte petrol ve doğal gazın karşılayacağı düşünülürse, bu oyun da uzun süre bitmeyecektir.

Bu nedenle de, "bitmeyen oyunun" son 10 yılda odaklandığı Hazar Bölgesi'nin petrol (ve doğal gaz) rezervlerine, üretim-tüketim-ihraç ve pazar potansiyeline, belli başlı oyuncuların stratejilerine, Bakü-Ceyhan'ın yanı sıra alternatif projelere; teknik-ekonomik-çevresel ve politik veçheleri ile yaklaşmak en akılcı ve sağlıklı yoldur.

Bu kitapçık başta Orta Asya ve Kafkasya Bölgesi olmak üzere, Türkiye'nin 21. Yüzyılda öncelikle yoğunlaşması gereken bölge ve ülkeler açısından, karar vericilerin izlemeleri gereken nihai stratejileri belirlemeye yönelik çalışmaları için, bilimsel ve mütevazi bir katkı, bir ilk adımdır.

A. Necdet Pamır